Việc nắm vững cách đạp số xe máy đúng cách là bước nền tảng quan trọng giúp người mới lái xe điều khiển phương tiện an toàn, tiết kiệm nhiên liệu và bền bỉ hơn. Một thao tác sang số không chuẩn không chỉ khiến xe bị giật, tắt máy giữa chừng mà còn có thể làm hỏng hộp số.
Trong bài viết này, Trung Tâm Đào Tạo & Sát Hạch Lái Xe TP. HCM sẽ hướng dẫn các bạn toàn bộ quy trình đạp số đúng kỹ thuật, mẹo thực hành thực tế và cách xử lý các lỗi thường gặp khi sang số.
Tìm hiểu nguyên lý hoạt động của hộp số xe máy
Hộp số là bộ phận giúp điều chỉnh tỷ lệ truyền động giữa động cơ và bánh sau, cho phép xe di chuyển ở nhiều dải tốc độ khác nhau. Khi người lái đạp cần số, hộp số thay đổi tỷ số truyền, giúp xe có lực kéo mạnh khi xuất phát và di chuyển êm ái ở tốc độ cao.
Theo Hiệp hội Xe máy Việt Nam (2025), xe số có khả năng tiết kiệm 10 – 15% nhiên liệu so với xe tay ga nhờ người lái có thể chủ động sang số phù hợp với vòng tua máy. Do đó, hiểu rõ cách hoạt động của hộp số sẽ giúp bạn đạp số chính xác, giảm hao mòn và tránh hiện tượng giật máy.

Chi tiết cách đạp số xe máy đúng cách
Đạp số đúng không chỉ là kỹ năng, mà còn là sự phối hợp nhịp nhàng giữa ga – côn – số. Dưới đây là quy trình 4 bước cơ bản mà học viên tại Trung Tâm Đào Tạo & Sát Hạch Lái Xe TP. HCM thường được hướng dẫn khi bắt đầu tập lái.
Bước 1: Chuẩn bị tư thế lái và khởi động xe
Một tư thế đúng sẽ giúp các bạn giữ thăng bằng và dễ dàng thao tác khi sang số. Các thao tác chuẩn bị tư thế, khởi động xe như sau:
- Ngồi vững, hai tay nắm chắc tay lái, chân trái đặt sẵn trên cần số.
- Kiểm tra đèn báo số mo (N) trước khi nổ máy.
- Đề máy và để xe chạy không tải trong khoảng 10–15 giây.
Khi mới học, các bạn nên tập trong khu vực rộng, ít xe cộ để dễ kiểm soát tốc độ.

Bước 2: Đạp số 1 để xe khởi động mượt
Đây là bước nền tảng trong cách đạp số xe máy đúng cách, giúp xe khởi động mượt và không chết máy:
- Bóp hết tay côn (nếu xe côn tay).
- Thực hiện đạp cần số xuống 1 nấc để xe vào số 1.
- Nhả côn từ từ, đồng thời lên ga nhẹ khoảng ¼ vòng để xe bắt đầu lăn bánh.
Nếu nhả côn quá nhanh, xe có thể bị giật hoặc tắt máy. Hãy luyện nhả côn trong khoảng 3–5 giây để cảm nhận độ “ăn” của ly hợp.
Bước 3: Sang số lên (2, 3, 4) đúng vòng tua
Để xe vận hành êm và tiết kiệm nhiên liệu, cần sang số đúng vòng tua máy. Thao tác sang số đúng vòng tua như sau:
- Khi xe đạt 20 – 30 km/h, bóp côn, nhả ga và đạp số lên 2.
- 40 – 50 km/h sang số 3 và 60 – 70 km/h sang số 4.
- Sau khi sang số, nhả côn chậm và tăng ga đều để xe ổn định.
Lưu ý: Không nên sang số khi ga đang lớn hơn 4.000 vòng/phút, vì có thể khiến động cơ bị “sốc tải”.

Bước 4: Giảm số khi cần phanh hoặc leo dốc
Khi cần giảm tốc hoặc di chuyển trên đường dốc, bạn phải về số thấp để kiểm soát lực kéo. Thao tác giảm tốc như sau:
- Giảm ga, bóp côn, đạp cần số xuống 1 cấp.
- Với đường dốc, chọn số 1 hoặc 2 để giữ xe ổn định.
- Khi dừng hẳn, về số mo (N) nếu dừng lâu.
Các bạn tuyệt đối không về số 1 khi xe đang chạy nhanh (trên 40 km/h), dễ gây hư hộp số.
Mẹo giúp sang số mượt và tiết kiệm nhiên liệu
Các chuyên gia của Trung Tâm Đào Tạo & Sát Hạch Lái Xe TP. HCM khuyến nghị 4 bí quyết nhỏ giúp bạn đạp số chính xác và tiết kiệm xăng hơn:
- Sang số ở vòng tua từ 2.000–3.000 rpm để xe vận hành ổn định.
- Không giữ tay côn quá lâu hoặc dùng “nửa côn”.
- Giữ tay ga ổn định, hạn chế việc tăng giảm đột ngột.
- Kiểm tra dầu hộp số định kỳ mỗi 2.000 km để tránh mài mòn.
Những thói quen nhỏ này giúp tiết kiệm 10 – 15% nhiên liệu và tăng tuổi thọ động cơ đáng kể.
Những lỗi thường gặp khi đạp số xe máy và cách khắc phục
Theo kinh nghiệm từ Trung Tâm Đào Tạo & Sát Hạch Lái Xe TP. HCM, người mới học cách đạp số xe máy đúng cách thường mắc 4 lỗi sau:
| Lỗi thường gặp | Nguyên nhân | Cách khắc phục |
| Xe giật khi sang số | Nhả côn quá nhanh | Thực hiện nhả côn từ từ, đồng thời kết hợp vặn ga nhẹ |
| Xe không vào số | Đạp số sai nhịp, không bóp côn hết | Bóp côn hết, đạp cần số dứt khoát |
| Xe bị trượt số | Cần số mòn, hộp số thiếu dầu | Bảo dưỡng hộp số, thay dầu mỗi 2.000km |
| Sang số khi đang tăng ga | Quá tải hộp số | Nhả ga nhẹ trước khi sang số |
Luyện tập 30 phút/ngày ở bãi trống và tham gia khóa học tại Trung Tâm Đào Tạo Lái Xe Đồng Tâm sẽ giúp bạn khắc phục lỗi nhanh chóng.

Những câu hỏi thường gặp khi đi xe máy
Đi sai làn đường bằng xe máy bị xử phạt thế nào?
Người điều khiển xe máy đi sai làn có thể bị phạt từ 800.000 – 14.000.000 đồng tùy trường hợp và bị trừ điểm GPLX theo quy định.
Xem chi tiết tại Điều khiển xe máy đi sai làn đường.
Xe máy chạy quá tốc độ có bị giữ bằng lái không?
Có. Nếu vượt tốc độ từ 35 km/h trở lên, bạn có thể bị phạt tiền, trừ điểm GPLX và tạm giữ bằng lái một thời gian.
Tham khảo tại Lỗi quá tốc độ xe máy có bị giữ bằng
Bị trừ bao nhiêu điểm thì phải thi lại bằng lái xe máy?
Khi điểm GPLX về 0 thì phải thi lại. Xem thêm tại Trừ bao nhiêu điểm thì phải thi lại
Mất điểm bằng lái xe máy có phục hồi được không?
Có, có thể phục hồi điểm GPLX tùy theo trường hợp:
- Nếu chưa hết điểm, điểm sẽ tự động phục hồi đủ 12 điểm sau 12 tháng không bị trừ điểm.
- Nếu bị trừ hết điểm, bạn phải tham gia kiểm tra lại kiến thức pháp luật về an toàn giao thông đường bộ và đạt yêu cầu thì sẽ được phục hồi đủ 12 điểm.
Địa chỉ nào đào tạo sát hạch bằng lái xe máy uy tín tại TP.HCM?
Trung Tâm Đào Tạo & Sát Hạch Lái Xe TP. HCM là đơn vị uy tín, được nhiều học viên lựa chọn nhờ:
- Giáo viên tận tâm, nhiều năm kinh nghiệm
- Học phí minh bạch, hợp lý
- Sân tập rộng, đạt chuẩn sát hạch
- Hỗ trợ thủ tục nhanh chóng
Cần tư vấn thi bằng lái xe máy A1, A, B1, liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ!
Trường đào tạo & thi sát hạch lái xe tại TP Hồ Chí Minh Trường đào tạo, dạy học và thi sát hạch lái xe máy, xe oto ở Thành Phố Hồ Chí Minh